In de Horizonscan staan alle nieuw te verwachten spécialités en indicatieuitbreidingen die de komende 2 jaar op de markt komen. Verder worden ook de biosimilars en generieken opgenomen die als eerste op er markt verwacht worden om te concurreren met het specialite. In totaal gaat het om ruim 400 producten voor de komende twee jaar. Onderstaande grafiek geeft aan wat de verdeling van deze producten is in de Horizonscan.
Ruim 60% van de producten betreft specialites en een derde zijn indicatieuitbreidingen van reeds bestaande geneesmiddelen. Het lage percentage generieken en biosimilars komt met name omdat in de Horizonscan alleen ‘first-to-market’ producten opgenomen worden. Tweede en volgende generieken en biosimilars worden niet meer weergegeven.
Fig 1 | Verdeling indicatie-uitbreidingen, specialité, generieken en biosimilars
De geneesmiddelen in de Horizonscan bevinden zich in verschillende fasen van registratie of ontwikkeling. Geneesmiddelen verschijnen op de Horizonscan ongeveer vanaf fase 3 van de klinische studies en worden gevolgd tot ze zijn geregistreerd en een betaaltitel hebben in Nederland.
Figuur 2 geeft een globaal overzicht van deze stadia.
In sommige gevallen valt een geneesmiddel uit door tegenvallende studieresultaten waardoor ze ofwel door de fabrikant worden teruggetrokken of door de beoordelingscommissie (ChMP; Commission of human Medical Products) van de EMA (European Medicines Agency) een negatieve opinie krijgen.
Ruim 100 producten worden mogelijk het komende jaar geregistreerd
Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal producten op de Horizonscan die in 1 van deze fases zitten. Het valt op dat van ruim 100 producten een registratieaanvraag loopt en mogelijk voor eind 2020 op de markt zullen komen.
Als wordt ingezoomd op de 213 producten geneesmiddelen die nu nog in klinische studies worden onderzocht (zowel indicatieuitbreidingen als specialités) dan valt op dat er naast het grote aantal oncologische producten er ook veel onderzoek plaatsvindt naar neurologische aandoeningen. Deze groep omvat een breed palet van indicaties, van psychiatrie en neurologie tot geneesmiddelen voor de zintuigen (oogmedicatie). De volgende tabel laat de verdeling van geneesmiddelen zien over de 7 hoofddomeinen die in de Horizonscan worden onderkend.
Gentherapieen richting de kliniek
De veel besproken gentherapieen vinden steeds meer hun weg naar de kliniek. In de Horizonscan bevinden zich nu 8 van dergelijke producten, waarvan er 2 recent zijn geregistreerd. De verwachting is dat in de komende jaren het aantal gentherapieen flink toe zal nemen. In de Horizonscan staat het werkingsmechanisme nu als apart selectieveld aangeduid om dit zelf in de gaten te kunnen houden. Door de vernieuwende techniek die in theorie eenmalig en mogelijk curatief is, zijn de kosten ook hoger dan van veel andere geneesmiddelen (mogelijk tussen 0,5 en 3 miljoen per patient per jaar) en zal dit impact gaan hebben op de manier waarop deze geneesmiddelen worden beoordeeld en toegepast.
