Weinig geneesmiddelen voor dementie, psychische aandoeningen en COVID-19
De Horizonscan biedt sinds 2017 een overzicht van nieuwe geneesmiddelen die op de markt worden verwacht. Sindsdien is een groot aantal, veelbelovende, vaak ook dure producten op de markt gekomen. Minder zichtbaar zijn de geneesmiddelen die juist níet op de markt komen. Zo blijkt dat er al jaren niets nieuws komt voor dementie. Ook voor andere psychische aandoeningen, zoals depressie en schizofrenie, is weinig nieuws aan de horizon te zien. Deze patiënten hebben vaak intensieve en langdurige zorg nodig. Daardoor zijn dit al jarenlang de meest kostbare aandoeningen in Nederland volgens het RIVM. Het product dat het verst in ontwikkeling was tegen dementie, aducanumab, is door de fabrikant teruggetrokken uit het registratieproces.

Het aantal geneesmiddelen tegen COVID-19, die voor beoordeling zijn ingediend bij de EMA, laat ook een sterke daling zien. Dit is mogelijk te verklaren door de geslaagde vaccinatiecampagne waardoor het aantal ernstig zieke patiënten is afgenomen en de behoefte aan geneesmiddelen is gedaald.

Functies van de Horizonscan Geneesmiddelen
De Horizonscanscan startte 5 jaar geleden als een overzicht om te kunnen bepalen welke geneesmiddelen in de sluis opgenomen moeten worden. De sluis is een instrument dat wordt ingezet om dure geneesmiddelen eerst goed te beoordelen voordat ze in het verzekerde pakket worden opgenomen. Er kan dan ook over de prijs worden onderhandeld. De Horizonscan brengt ook in kaart welke geneesmiddelen de komende jaren uit patent gaan. Daardoor kunnen ziekenhuizen optimaal gebruik maken van de kostenbesparingen die de goedkopere generieke geneesmiddelen en biosimilars  opleveren. Verder speelt de informatie uit de Horizonscan een rol bij risicoverevening, de hielprikscreening, kostenramingen voor  nieuwe HLA-akkoorden in de medisch-specialistische zorg en het opzetten van doelmatigheidsstudies. Ook vormde de Horizonscan de blauwdruk voor het opzetten van de internationale Horizonscan IHSI, die naar verwachting dit jaar nog live gaat.

De Horizonscan geeft onafhankelijke informatie over nieuwe, dure geneesmiddelen. Het Zorginstituut zet zich ervoor in om dit in de komende jaren verder uit te bouwen en vorm te geven.